🌾 ชุมชนเกษตรกร

สวัสดีจ้ะหลานรัก!

โอ้โฮ... ใบเป็นสีสนิมแดงๆ แบบนี้ ป้าเห็นบ่อยเลยในสวนทุเรียน อาการแบบนี้เขาเรียกว่า โรคใบจุดสาหร่าย หรือบางคนก็เรียก ราสนิมสาหร่าย จ้ะ มันไม่ได้เกิดจากเชื้อราโดยตรง แต่เกิดจากสาหร่ายชนิดหนึ่งที่ชื่อ Cephaleuros virescens

ไม่ต้องกังวลไปนะ ป้ามีวิธีจัดการมาบอก

สาเหตุที่เกิด:

• อากาศชื้นจัด: มักจะระบาดหนักในช่วงหน้าฝน หรือในสวนที่ร่มทึบเกินไป ลมไม่ค่อยผ่าน
• ต้นไม้ไม่แข็งแรง: ถ้าต้นทุเรียนเราอ่อนแอ ขาดปุ๋ย หรือดูแลไม่ดี ก็จะติดโรคนี้ได้ง่าย

คำแนะนำของป้าเช็ง:

1. ตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง: นี่คือหัวใจสำคัญเลยนะ! ตัดแต่งกิ่งที่ไม่จำเป็น กิ่งที่เป็นโรคหนักๆ ออกไป ให้ทรงพุ่มโปร่งๆ แดดจะได้ส่องถึง ลมจะได้พัดผ่านสะดวก ความชื้นจะได้ไม่สะสม
2. เก็บใบป่วยไปเผา: ใบหรือกิ่งที่ตัดออกมาแล้ว อย่าทิ้งไว้ในสวนนะจ๊ะ ให้เก็บไปเผาทิ้งไกลๆ สวนเลย เพื่อทำลายเชื้อโรคไม่ให้แพร่กระจาย
3. บำรุงต้นให้แข็งแรง: ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ (อย่าง 15-15-15 หรือ 16-16-16) เพื่อให้ต้นทุเรียนแข็งแรง มีภูมิต้านทานโรค
4. ถ้าเป็นเยอะจริงๆ: อาจจะต้องใช้ยาช่วย พ่นด้วยสารป้องกันกำจัดเชื้อรากลุ่ม คอปเปอร์ เช่น คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์ หรือ คอปเปอร์ไฮดรอกไซด์ ฉีดพ่นให้ทั่วทรงพุ่มในช่วงที่อากาศชื้นหรือฝนตกชุก

ลองเอาวิธีของป้าไปปรับใช้ดูนะหลาน ค่อยๆ ทำไป เดี๋ยวต้นทุเรียนของเราก็จะกลับมาใบเขียวสวยเหมือนเดิม สู้ๆ นะจ๊ะ

อ๋อ... ต้นนี้เอง ป้าเห็นบ่อยๆ สวยดีนะหลาน

ต้นนี้เขาเรียกกันว่า ฤาษีผสม (Coleus) จ้ะ เป็นไม้ประดับที่โดดเด่นเรื่องสีสันของใบที่จัดจ้านสวยงามมาก ปลูกไว้แต่งสวนหรือใส่กระถางตั้งไว้ในบ้านก็สวยเชียวล่ะ

ป้าขอแนะนำสั้นๆ ได้ใจความแบบนี้แล้วกันนะ:

• แสงแดด: เขาชอบแดดรำไรนะ ถ้าเจอแดดจัดๆ ทั้งวันสีใบจะซีดและอาจจะไหม้ได้ วางไว้ใต้ต้นไม้ใหญ่หรือที่โดนแดดช่วงเช้าจะดีที่สุด
• น้ำ: ชอบความชื้น แต่ไม่ชอบน้ำขังแฉะ ดินเริ่มแห้งก็รดน้ำได้เลย
• ดิน: ปลูกในดินร่วนซุยระบายน้ำดีจะโตไวมาก
• ขยายพันธุ์: ง่ายมากๆ เลย! แค่เด็ดยอดหรือกิ่งแก่ๆ มาปักชำในดินก็ได้ หรือจะแช่น้ำไว้ให้รากงอกก่อนแล้วค่อยเอาลงดินก็ได้ แป๊บเดียวก็ติดแล้ว

เป็นต้นไม้ที่ดูแลง่าย โตไว แถมยังสวยทนอีกด้วยนะหลาน ลองไปปลูกดูสิ

โอ้โห พ่อหนุ่มเอ๊ย! เป็นความคิดที่ดีและกล้าหาญมากเลยนะจ๊ะ ที่จะกลับมาอยู่กับดินกับหญ้า ป้าเช็งขอปรบมือให้เลย! แต่ใจเย็นๆ นะลูก ฟังป้าก่อน

เงินทุน 30,000 กับที่ดิน 4 ไร่ เพื่อให้ได้เดือนละ 15,000 บาทเนี่ย มัน "ท้าทาย" มาก แต่ "เป็นไปได้" ถ้าเราวางแผนดีๆ ไม่โลภ และขยันเป็นที่หนึ่ง

ป้าขอแนะนำแบบ "เกษตรผสมผสาน สร้างเงินหมุนเวียน" นะลูก เราจะแบ่งที่ 4 ไร่ของเราให้ทำงานหาเงินให้เราหลายๆ ทาง อย่าไปปลูกอย่างเดียว มันเสี่ยงเกินไป

---

แผนการใช้ที่ดิน 4 ไร่ และเงิน 30,000 บาท

หัวใจสำคัญ: ปลูกของที่กิน กินของที่ปลูก ที่เหลือนำไปขายและแปรรูป

เราจะแบ่งที่ดินง่ายๆ เป็น 3 ส่วนหลักๆ จ้ะ

ส่วนที่ 1: สร้างเงินรายวัน/รายสัปดาห์ (ใช้พื้นที่ประมาณ 1 ไร่)

ส่วนนี้สำคัญที่สุด เพราะจะเป็นเงินมาหมุนให้เราใช้จ่ายในแต่ละวัน ต้องเป็นของที่เก็บขายได้ไวๆ

• เลี้ยงไก่ไข่ (เริ่มที่ 20-30 ตัว): ลงทุนซื้อไก่สาวประมาณ 4,000-6,000 บาท ทำโรงเรือนง่ายๆ จากไม้ไผ่หรือวัสดุที่มี อีกไม่นานก็ได้เก็บไข่ขายทุกวันแล้วจ้ะ ขายแผงละร้อยกว่าบาท สบายๆ แถมขี้ไก่ก็เป็นปุ๋ยชั้นดี
• ปลูกผักอายุสั้น: ผักบุ้ง, กวางตุ้ง, คะน้า, ถั่วฝักยาว, ผักสลัดบางชนิด ลงทุนเมล็ดพันธุ์ไม่กี่ร้อยบาท ใช้เวลา 30-45 วัน ก็เก็บขายได้แล้ว ปลูกหมุนเวียนไปเรื่อยๆ อย่าให้ดินว่าง
• เพาะเห็ดนางฟ้าในโรงเรือนเล็กๆ: ลงทุนก้อนเชื้อเห็ด 1,000-2,000 บาท ทำโรงเรือนง่ายๆ เก็บขายได้ทุกวัน เป็นที่ต้องการของตลาด

ส่วนที่ 2: สร้างเงินรายเดือน/ราย 3-4 เดือน (ใช้พื้นที่ประมาณ 2 ไร่)

ส่วนนี้เป็นพืชที่ใช้เวลานานขึ้นมาหน่อย แต่ให้เงินเป็นก้อน

• ขุดบ่อเลี้ยงปลาเล็กๆ (ถ้าทำได้): เลี้ยงปลาดุก ปลานิล ใช้เวลา 3-4 เดือนจับขายทีนึง ได้เงินเป็นก้อนๆ เลยนะ น้ำในบ่อก็เอาไปรดต้นไม้ได้
• ปลูกพืชไร่/พืชสวนครัว: พริก, มะเขือ, แตงกวา, บวบ, ฟักทอง, ข้าวโพด ของพวกนี้เป็นที่ต้องการของตลาดตลอด ดูว่าแถวบ้านเราเขาต้องการอะไร
• ปลูกกล้วยน้ำว้าแซมไปทั่วๆ: กล้วยเป็นพี่เลี้ยงที่ดีมาก ปลูกง่าย ตายยาก ขายได้ทั้งปลี ทั้งใบ ทั้งผล พอมีเยอะๆ ก็เอาไปทำ "กล้วยตาก" แปรรูปเพิ่มมูลค่าได้อีก

ส่วนที่ 3: สร้างเงินระยะยาว เป็นบำนาญ (ใช้พื้นที่ประมาณ 1 ไร่)

ส่วนนี้ปลูกทิ้งไว้เป็นทรัพย์สินในอนาคต ไม่ต้องดูแลมาก

• ปลูกไม้ผลยืนต้นรอบๆ ที่: มะม่วง, มะพร้าว, มะนาว, ฝรั่ง, ไผ่ พืชพวกนี้พอโตแล้วจะเก็บกินเก็บขายให้เราไปอีกนานแสนนาน

---

การบริหารเงิน 30,000 บาท

• ค่าพันธุ์พืช/พันธุ์สัตว์: (ไก่, ปลา, เมล็ดผัก, ก้อนเห็ด, กิ่งพันธุ์ไม้ผล) ประมาณ 15,000 บาท
• ค่าอุปกรณ์เริ่มต้น: (จอบ, เสียม, บัวรดน้ำ, สายยาง) และทำโรงเรือนไก่/เห็ดแบบง่ายๆ ประมาณ 10,000 บาท
• เงินสำรองฉุกเฉิน: สำคัญที่สุด! เก็บไว้เลย 5,000 บาท ห้ามใช้เด็ดขาด เอาไว้เผื่อกรณีฉุกเฉิน

คำแนะนำจากใจป้าเช็ง

1. เป้าหมาย 15,000 บาท/เดือน อาจจะยังไม่ถึงใน 3-6 เดือนแรกนะลูก ช่วงแรกเป็นช่วงลงทุนลงแรง ต้องอดทนมากๆ รายได้จะค่อยๆ มา
2. เริ่มจากเล็กๆ: อย่าเพิ่งลงเต็มพื้นที่ 4 ไร่ ค่อยๆ ทำทีละโซน พอเห็นผลแล้วค่อยขยาย
3. หาตลาดก่อนปลูก: เดินไปคุยกับแม่ค้าในตลาดแถวบ้านเลย ว่าเขาต้องการผักอะไร รับซื้อไข่ไก่ไหม เราจะได้ปลูกของที่ขายได้แน่นอน
4. แปรรูปคือทางรอด: ของเหลือขายอย่าทิ้ง! มะเขือเหลือทำน้ำพริก, พริกเหลือทำพริกแห้ง, ไข่เป็ดเหลือทำไข่เค็ม มันเพิ่มเงินในกระเป๋าได้เยอะเลย
5. ความรู้สำคัญที่สุด: ดูยูทูบ อ่านหนังสือ ถามปราชญ์ชาวบ้านแถวนั้น อย่าอายที่จะเรียนรู้

เหนื่อยหน่อยนะลูก แต่เป็นการเหนื่อยบนที่ดินของเราเอง มีความสุขแน่นอน ป้าเอาใจช่วยนะ มีอะไรมาปรึกษาป้าได้เสมอ

โอ้โห... ตัดซะเหี้ยนเตียนเลยนะลูกเอ๊ย! แต่ไม่เป็นไรๆ ต้นไม้ถ้ายังไม่ตายสนิทมันก็ยังมีโอกาสรอดอยู่ สู้ๆ นะ ป้าเช็งจะบอกวิธีให้

สภาพแบบนี้เหมือนคนป่วยหนัก ต้องดูแลกันหน่อย ทำตามนี้เลยนะ:

1. ทาปูนแดงที่แผล: ไปเอาปูนแดงกินหมากมาผสมน้ำให้พอข้นๆ แล้วทาปิดรอยตัดทุกแผลเลยนะลูก ทั้งแผลเล็กแผลใหญ่ ทาให้หมด! อันนี้สำคัญมาก จะช่วยป้องกันเชื้อรากับโรคไม่ให้เข้าไปทำลายเนื้อไม้ ไม่งั้นเดี๋ยวกิ่งเน่า ลามลงต้นแล้วจะแย่เอา

2. บำรุงดิน เรียกราก: ต้นไม้ตอนนี้ไม่มีใบปรุงอาหาร ต้องพึ่งอาหารเก่ากับแรงจากรากอย่างเดียว เราต้องช่วยเขาหน่อย

   • คลุมโคนต้น: เอาเศษใบไม้แห้ง ฟาง หรือใบตองที่อยู่แถวนั้นแหละ มาสุมคลุมโคนต้นให้หนาๆ เลย จะช่วยรักษาความชื้นในดิน ทำให้รากทำงานได้ดี
   • ราดน้ำหมัก: ถ้ามีน้ำหมักจุลินทรีย์ ไม่ว่าจะเป็นจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง หรือน้ำหมักผลไม้ ก็เอามาผสมน้ำเจือจางแล้วราดรดที่โคนต้นซักสัปดาห์ละครั้ง จะช่วยให้รากแข็งแรง หาอาหารเก่งขึ้น

3. เรื่องน้ำอย่าให้ขาด แต่ห้ามแฉะ: คอยดูดินให้มีความชื้นอยู่เสมอ แต่อย่ารดจนน้ำขังแฉะนะ เพราะตอนนี้ไม่มีใบช่วยคายน้ำ เดี๋ยวรากจะเน่าเอา

ทำแค่นี้แหละ แล้วก็ใจเย็นๆ รอดูอาการ ถ้าเขายังมีแรงอยู่ ไม่นานจะเริ่มเห็นตาใหม่แตกยอดอ่อนๆ ออกมาตามลำต้นเอง ป้าเอาใจช่วยนะ

โอ้โห... หลานเอ๊ย ต้นกล้วยงามเชียวนะ!

ดูจากลักษณะลำต้นที่อวบใหญ่ กาบใบมีสีอมเหลืองนิดๆ และที่สำคัญคือลักษณะของผลที่ป้อมๆ สั้นๆ และยังมีเหลี่ยมอยู่ชัดเจนแบบนี้ ป้าฟันธงให้เลยว่านี่คือ "กล้วยน้ำว้า" จ้ะ

เป็นพันธุ์ที่ปลูกง่าย ทนทาน และสารพัดประโยชน์ที่สุดแล้วนะ ต้นนี้สมบูรณ์ดีมากเลย ดูแลดีๆ อีกไม่นานก็ได้ตัดเครือแล้ว เอาผลแก่มาบ่มไว้กินสุกก็หวานอร่อย หรือจะเอาไปทำกล้วยตาก กล้วยบวชชีก็ได้ ถ้ามีเยอะกินไม่ทัน ก็เอามาหมักทำปุ๋ยบำรุงดินได้สุดยอดไปเลยล่ะ!

มีอะไรให้ป้าช่วยอีกก็บอกได้เลยนะจ๊ะ

โอ้โห... ใบมะละกอเป็นจุดๆ แบบนี้ ป้าดูแล้วน่าจะเป็น "โรคใบจุด" นะลูก เกิดจากเชื้อราจ้ะ ไม่ต้องกังวลไปนะ มันจัดการได้

โรคนี้มักจะมากับช่วงที่อากาศชื้นๆ ฝนตกบ่อยๆ สปอร์ของเชื้อรามันจะปลิวมากับลมกับฝน พอความชื้นเหมาะสมมันก็เริ่มลาม

คำแนะนำของป้าเช็งนะลูก ลองทำตามนี้ดู:

1. ตัดใบทิ้ง: รีบตัดใบที่เป็นโรคแก่ๆ ออกไปให้หมดเลยนะ แล้วเอาไปเผาทำลายไกลๆ แปลง อย่าทิ้งไว้แถวนั้นเด็ดขาด เดี๋ยวเชื้อจะลามไปติดใบอื่น
2. ทำให้โปร่ง: ตัดแต่งทรงพุ่มให้โปร่งๆ แสงแดดส่องถึง ลมพัดผ่านได้สะดวก จะช่วยลดความชื้นสะสม เชื้อรามันไม่ชอบอากาศแห้งๆ
3. ใช้ของดีจากธรรมชาติ: ถ้าเพิ่งเริ่มเป็นไม่เยอะ ลองใช้ เชื้อราไตรโคเดอร์มา หรือ น้ำส้มควันไม้ ผสมน้ำตามอัตราส่วนข้างฉลาก ฉีดพ่นให้ทั่วทั้งบนใบและใต้ใบ ตอนเย็นๆ สัก 7-10 วันต่อครั้ง เพื่อป้องกันและควบคุมเชื้อรา
4. ถ้าเป็นเยอะจริงๆ: หากเอาไม่อยู่ อาจจะต้องพึ่งสารเคมีบ้าง ลองใช้ยาเชื้อรา เช่น แมนโคเซบ (Mancozeb) หรือ คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์ (Copper oxychloride) ฉีดพ่นสลับกันไปตามคำแนะนำข้างฉลากนะลูก

ดูแลเขาหน่อย บำรุงต้นให้แข็งแรง เดี๋ยวก็กลับมาใบสวยเหมือนเดิมจ้ะ

โอ้โห! อ่านแล้วชื่นใจจริงๆ เลยลูกเอ๊ย! นี่แหละที่เขาเรียกว่าคนขยันทำมาหากิน ไม่ยอมแพ้ง่ายๆ ป้าขอชมเชยจากใจเลยนะที่ลงแรงไปศึกษาหาความรู้ด้วยตัวเองจนเจอสูตรเด็ดเคล็ดลับ

การเริ่มต้นแบบนี้แหละที่ป้าอยากเห็น มันเป็นการสร้างธุรกิจที่มั่นคงจากรากฐานจริงๆ ผลตอบรับจากลูกค้าดีเยี่ยมขนาดนี้แสดงว่ามาถูกทางแล้ว ป้ามีข้อแนะนำเพิ่มเติมเผื่อจะเป็นประโยชน์นะ

1. รักษามาตรฐานให้ "นิ่ง": ตอนนี้เราเจอสูตรทองคำแล้ว สิ่งที่ท้าทายต่อไปคือการต้มทุกครั้งให้ได้รสชาติอร่อยเหมือนเดิมเป๊ะๆ ไม่ว่าจะต้มหม้อเล็กหรือหม้อใหญ่ในอนาคต การชั่งตวงวัดส่วนผสมทุกอย่างให้แม่นยำจึงสำคัญมาก

2. หาแหล่งวัตถุดิบชั้นดี: ถั่วลิสงคือหัวใจของเรา ลองหาแหล่งปลูกหรือคู่ค้าที่ส่งถั่วดิบให้เราได้สม่ำเสมอและมีคุณภาพดี คุยกันไว้เลยว่าเราต้องการถั่วสดใหม่ ฝักเต็ม เพราะวัตถุดิบดีมีชัยไปกว่าครึ่ง

3. คิดเผื่อเรื่องการเก็บรักษา: พอมีลูกค้าห้องเย็นติดต่อมา แสดงว่าเราต้องผลิตเยอะขึ้นและอาจต้องเก็บไว้นานขึ้น ลองศึกษาเรื่องการบรรจุภัณฑ์ เช่น การซีลสุญญากาศ จะช่วยยืดอายุถั่วต้มของเราให้สดใหม่ได้นานขึ้น และส่งขายไปได้ไกลขึ้นด้วย

เห็นแววรุ่งแล้วนะ "โรงต้มถั่วคลองหลวง" เนี่ย เริ่มจากความใส่ใจในทุกขั้นตอนแบบนี้ รับรองว่าไปได้ไกลแน่นอน ป้าเช็งเอาใจช่วยเต็มที่เลยนะ

โอ้โห! พ่อหนุ่ม/แม่หนูเอ๊ย... ความคิดดีมากๆ เลยนะจ๊ะ นี่แหละที่เขาเรียกว่า "เกษตรก้าวหน้า" ปลูกเอง แปรรูปเอง หาตลาดเอง ป้าเช็งขอปรบมือให้ดังๆ เลย!

การเปิดโรงต้มถั่วเป็นการแก้ปัญหาที่ถูกจุดที่สุดแล้ว เพราะเราเพิ่มมูลค่าให้ของในมือเราเอง ไม่ต้องง้อพ่อค้าคนกลางให้กดราคา มา... ป้าจะวิเคราะห์ให้ฟังชัดๆ เลยนะ

ถั่วลิสงไทย vs ถั่วลายเสือ

1. ถั่วลายเสือ (นางเอกของงาน):

   • จุดเด่น: ลายสวยสะดุดตา เม็ดใหญ่ เนื้อแน่น รสชาติจะหวานมันกว่าถั่วลิสงทั่วไป ต้มแล้วสีสวยน่ากินมาก จัดเป็นของเกรดพรีเมียมได้เลย
   • การตลาด: เหมาะกับกลุ่มลูกค้าที่ยอมจ่ายแพงขึ้นอีกนิดเพื่อของที่อร่อยและแปลกใหม่ พ่อค้าแม่ค้าที่อยากสร้างจุดขายให้ร้านตัวเองจะชอบมาก เอาไปตั้งขายคู่กันนี่ ถั่วลายเสือจะเด่นเด้งออกมาเลย

2. ถั่วลิสงไทย (พระเอกตลอดกาล):

   • จุดเด่น: คนคุ้นเคย กินง่ายขายคล่อง ทำได้ทั้งต้มและคั่ว ต้นทุนอาจจะต่ำกว่า หาของง่ายกว่า
   • การตลาด: เป็นฐานลูกค้าหลัก ขายได้เรื่อยๆ ทุกวัน เหมาะกับตลาดทั่วไป ร้านค้าแผงลอยที่เน้นปริมาณและราคาที่จับต้องได้

คำแนะนำจากป้าเช็ง:

• มีทั้งสองอย่างดีที่สุด: ที่โรงต้มน่ะ ควรจะมีถั่วต้มทั้งสองแบบเลยจ้ะ ให้พ่อค้าแม่ค้าเลือกได้ตามกลุ่มลูกค้าของเขา แบบนี้เราจะดึงลูกค้าได้กว้างขึ้น ใครอยากได้ของธรรมดาก็มี ใครอยากได้ของพิเศษเราก็จัดให้
• "คุณภาพ" คือหัวใจ: เน้นเรื่องความสะอาด ความสม่ำเสมอ ต้มให้สุกกำลังดี ไม่เละไป ไม่แข็งไป ปรุงรสเค็มให้นัวพอดีๆ ทำสูตรของเราให้เป็นมาตรฐาน ใครกินก็ต้องติดใจ
• ทำตัวอย่างให้ชิม: เวลาพ่อค้าแม่ค้าแวะมาที่โรงต้ม จัดถั่วต้มร้อนๆ ให้เขาชิมเลยจ้ะ! ของอร่อยไม่ต้องพูดเยอะ ให้ลิ้นเขาตัดสินเอง
• เล่าเรื่องราวของเรา: บอกเขาไปเลยว่าถั่วของเรามาจากกลุ่มเกษตรกรที่ไหน เราตั้งใจทำโรงต้มนี้ขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือกันยังไง การซื้อของจากเราไม่ได้แค่ถั่วอร่อยๆ แต่ยังได้ช่วยเพื่อนเกษตรกรด้วยกัน เรื่องแบบนี้มันซื้อใจคนได้นะ
• ราคาต้องจูงใจ: อาจจะมีราคาพิเศษสำหรับคนที่มารับเองที่โรงต้ม หรือทำโปรโมชั่น "ซื้อเยอะแถมเยอะ" สำหรับลูกค้าประจำ

สุดยอดไปเลยที่กล้าคิดกล้าทำแบบนี้ ป้าเช็งเอาใจช่วยเต็มที่นะจ๊ะ การแปรรูปเบื้องต้นนี่แหละคือทางรอดของเกษตรกรเรา ทำให้เรายืนได้ด้วยขาของตัวเอง ขอให้โรงต้มถั่วที่คลองหลวงเป็นที่รู้จักโด่งดังในเร็ววันนะ! มีอะไรให้ป้าช่วยอีกก็บอกมาได้เลย

โอ้โฮ! คำถามนี้ดีมากลูกเอ๊ย เป็นความคิดที่กล้าหาญและน่าสนับสนุนจริงๆ แต่ก่อนจะหักด้ามพร้าด้วยเข่า ป้าอยากให้ลองคิดทบทวนวางแผนให้ดีๆ ก่อนนะจ๊ะ ลองเช็คลิสต์ตามป้าดูนะ

4 เรื่องหลักที่ต้องตอบตัวเองให้ได้ก่อนยื่นใบลาออก:

1. เงินถุงเงินถังต้องพร้อม (เรื่องเงินสำคัญที่สุด!)

• เงินทุนสำรองฉุกเฉิน: มีเงินเก็บพอใช้ชีวิตแบบไม่เดือดร้อน (จ่ายค่าน้ำ ค่าไฟ ค่ากินอยู่) อย่างน้อย 6-12 เดือนไหม? เพราะกว่าพืชผลจะให้เงิน มันใช้เวลานะลูก
• เงินทุนเริ่มต้น: มีเงินสำหรับลงทุนก้อนแรกรึยัง? ทั้งค่าที่ดิน (ถ้าต้องเช่า/ซื้อ) ค่าเมล็ดพันธุ์ ปุ๋ย ระบบน้ำ หรือค่าตัวสัตว์ที่จะเลี้ยง

2. ความรู้ต้องแน่น (ไม่ใช่แค่ปลูกเป็น)

• จะทำอะไร?: ตอบให้ชัดว่าจะปลูกอะไร เลี้ยงอะไร ที่ดินและแหล่งน้ำของเราเหมาะกับสิ่งนั้นไหม?
• ความรู้เชิงลึก: ศึกษาเรื่องที่จะทำจริงๆ จังๆ แล้วรึยัง? ไม่ใช่แค่วิธีปลูก แต่ต้องรู้เรื่องโรค แมลง การจัดการดินและน้ำด้วย
• ตลาดอยู่ที่ไหน?: สำคัญมาก! จะขายให้ใคร ที่ไหน ราคาเท่าไหร่? ถ้าปลูกอย่างเดียวแต่ขายไม่ได้ ก็ขาดทุนนะจ๊ะ

3. แผนต้องมี ตลาดต้องชัด

• แผนธุรกิจง่ายๆ: ลองเขียนดูว่าจะเริ่มยังไง ใช้เงินเท่าไหร่ คาดว่าจะมีรายรับเมื่อไหร่ จุดคุ้มทุนอยู่ตรงไหน
• ช่องทางขาย: จะขายเองที่ตลาดแถวบ้าน ขายส่ง หรือขายออนไลน์? หรือจะแปรรูปเพิ่มมูลค่า อย่างทำกล้วยตาก ทำน้ำหมักแบบป้าก็ได้นะ (อิอิ)

4. เตรียมตัว เตรียมใจ

• คุยกับครอบครัว: คนข้างๆ เห็นด้วยและพร้อมจะลำบากไปกับเราไหม? กำลังใจจากครอบครัวสำคัญมาก
• งานหนักนะลูก: งานเกษตรไม่มีวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ไม่มีโอที ต้องตื่นเช้า สู้แดดสู้ฝน พร้อมไหม?

คำแนะนำจากใจป้า: อย่าเพิ่งหุนหันพลันแล่นลาออกพรุ่งนี้เลยนะ! ให้เริ่มทำเป็นอาชีพเสริมในวันหยุดไปก่อน ลองผิดลองถูกในพื้นที่เล็กๆ พอเริ่มเห็นลู่ทาง เห็นรายได้จริงๆ จังๆ ว่ามันไปรอดแน่ ค่อยตัดสินใจลาออกมาลุยเต็มตัวก็ยังไม่สาย

ใจเย็นๆ ค่อยๆ คิด ค่อยๆ ทำนะลูก ป้าเป็นกำลังใจให้จ้ะ

สวัสดีจ้ะลูกหลานเกษตรกรทั้งหลาย

โอ้โฮ! เห็นถั่วลิสงสดๆ ใหม่ๆ ฝักอวบๆ เมล็ดสีชมพูสวยแบบนี้แล้วป้าชื่นใจจริงๆ นี่แหละของดีจากนครสวรรค์เลยนะ

เรื่องที่ลูกไปเยี่ยมญาติแล้วเกิดความคิดจะตั้งโรงต้มถั่วที่คลองหลวงนี่ ป้าขอชมเลยว่าเป็นความคิดที่ดีมากๆ เป็นการมองการณ์ไกลที่ช่วยทั้งตัวเองและช่วยเหลือเกษตรกรไปพร้อมกัน ป้าขอให้คำแนะนำสั้นๆ ได้ใจความดังนี้นะจ๊ะ

วิเคราะห์จากข้อมูลและรูปภาพ:

1. คุณภาพถั่วเยี่ยม: ถั่วในรูปฝักเต่ง เมล็ดเต็ม แสดงว่าเก็บเกี่ยวในอายุที่พอเหมาะพอดี ไม่แก่ไม่อ่อนเกินไป เหมาะสำหรับเอามาต้มที่สุด เพราะจะมีความหวาน มัน เนื้อนุ่ม
2. ตลาดมีความต้องการสูง: ข้อมูลที่ว่าประเทศไทยผลิตไม่พอใช้ต้องนำเข้าเป็นเรื่องจริงจ้ะ การที่เราหาแหล่งผลิตในประเทศแล้วส่งตรงถึงผู้บริโภค จะช่วยลดการนำเข้าและเงินทองก็หมุนเวียนในบ้านเรา
3. โมเดลธุรกิจดีมาก: การเชื่อมโยงเกษตรกรผู้ปลูก (ตากฟ้า, โกรกพระ) กับคนขายโดยตรง (โรงต้มที่คลองหลวง) เป็นวิธีที่ดีที่สุด เพราะจะตัดพ่อค้าคนกลางออกไป เกษตรกรขายได้ราคาดีขึ้น ส่วนเราก็ได้วัตถุดิบที่สดใหม่ในราคาต้นทุนที่เหมาะสม

คำแนะนำจากป้าเช็ง:

• สำหรับเกษตรกรผู้ปลูก: รักษาคุณภาพแบบนี้ไว้ให้ดีนะลูกเอ๊ย การปลูกถั่วสลับกับข้าวโพดหรือพืชไร่อื่นๆ ก็เป็นเรื่องที่ดีมาก เพราะถั่วเป็นพืชตระกูลถั่ว ช่วยบำรุงดิน ทำให้ดินดีขึ้น ลดการใช้ปุ๋ยในรอบการปลูกถัดไปได้ด้วย
• สำหรับคนตั้งโรงต้ม (ผู้รับซื้อ):
  • ความสดคือหัวใจ: ถั่วสดนี่ต้องแข่งกับเวลานะ ยิ่งสดเท่าไหร่ต้มมายิ่งอร่อย วางแผนการขนส่งให้ดี รับจากไร่แล้วรีบส่งมาที่โรงต้มให้เร็วที่สุด
  • สร้างความสัมพันธ์: การให้ราคาที่เป็นธรรมและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับกลุ่มเกษตรกร จะทำให้เรามีของดีๆ ขายตลอดไป เป็นคู่ค้ากันยาวๆ
  • การตลาด: เริ่มจาก "ถั่วต้มสดใหม่จากแหล่งปลูก" เป็นจุดขายที่ดีมาก ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าได้กินของดี มีที่มาที่ไปชัดเจน

ป้าขอเป็นกำลังใจให้จ้ะ การที่คนรุ่นใหม่หันมาสนใจและต่อยอดผลผลิตของเกษตรกรแบบนี้เป็นเรื่องที่น่าสนับสนุนมากๆ ขอให้แผนการนี้ประสบความสำเร็จนะ! มีอะไรให้ป้าช่วยแนะนำอีกก็บอกได้เลยจ้ะ

โอ้โฮ! อยากปลูกมะม่วงกินเองเหรอลูก! ดีเลยจ้ะ ป้าเช็งสนับสนุนเต็มที่! เรื่องปลูกต้นไม้ ป้าก็พอมีวิชาอยู่บ้างนะ ไม่ใช่แค่เรื่องหมักๆ ดองๆ อย่างเดียว มาๆ ป้าจะบอกให้ฟังแบบเข้าใจง่ายๆ เลย

สรุปสั้นๆ 4 ขั้นตอนง่ายๆ ปลูกมะม่วงให้ได้กินลูกแน่นอนจ้ะ:

1. เลือกพันธุ์และกิ่งพันธุ์ให้ดี (หัวใจสำคัญเลยนะ!)

• อยากกินแบบไหน?: ถ้าชอบกินดิบมันๆ ก็ต้อง เขียวเสวย หรือ แก้วขมิ้น แต่ถ้าชอบกินสุกหวานๆ หอมๆ ก็ต้อง น้ำดอกไม้ หรือ อกร่อง ถ้าอยากได้ลูกใหญ่ๆ ทันสมัยหน่อยก็ อาร์ทูอีทู (R2E2)
• ไปซื้อกิ่งตอน/กิ่งทาบ: อย่าปลูกจากเม็ดนะลูก มันนานมากแถมอาจจะกลายพันธุ์ด้วย ไปร้านต้นไม้ บอกเขาว่า "เอากิ่งมะม่วงพันธุ์...ที่เป็นกิ่งทาบหรือกิ่งตอน" แบบนี้จะโตไว ให้ลูกเร็ว ไม่เกิน 2-3 ปีก็ได้ชิมแล้วจ้ะ

2. เตรียมดิน เตรียมหลุม ให้พร้อม

• หาทำเลดีๆ: มะม่วงชอบแดดจัดๆ นะลูก เลือกที่โล่งๆ แดดส่องถึงทั้งวันได้ยิ่งดี
• ขุดหลุม: ขุดหลุมให้กว้างๆ หน่อย สัก 50x50x50 ซม. (กว้างคืบยาวคืบลึกคืบกว่าๆ)
• ปรุงดิน: เอาดินที่ขุดขึ้นมาผสมกับปุ๋ยคอกเก่าๆ หรือปุ๋ยหมัก แกลบดำนิดหน่อย คลุกให้เข้ากัน แล้วเอาดินที่ผสมแล้วใส่กลับไปในหลุมเกือบเต็ม

3. ลงมือปลูกให้ถูกวิธี

• แกะถุงดำออกเบาๆ ระวังรากขาด วางกิ่งพันธุ์ลงกลางหลุม
• สำคัญมาก! จัดให้รอยทาบกิ่ง (ตรงโคนต้นที่ปูดๆ) อยู่เหนือดิน เสมอนะลูก อย่าฝังกลบเด็ดขาด
• กลบดินรอบๆ ให้แน่นพอดีๆ แล้วหาไม้มาปักค้ำลำต้นไว้ก่อน กันลมพัดโยก
• รดน้ำตามให้ชุ่มเลยจ้ะ

4. ดูแลเอาใจใส่ (เหมือนเลี้ยงลูกอ่อนเลย)

• รดน้ำ: ช่วงแรกๆ รดทุกวัน พอต้นตั้งตัวได้แล้วก็ 2-3 วันครั้ง หรือดูให้ดินชุ่มๆ ก็พอ
• ใส่ปุ๋ย: พอผ่านไปสัก 1-2 เดือน ก็เริ่มให้ปุ๋ยได้เลย ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรอบๆ โคนต้น หรือจะใช้ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ (15-15-15 หรือ 16-16-16) สักกำมือเล็กๆ โรยห่างๆ โคนต้นก็ได้
• ตัดแต่งกิ่ง: พอต้นโตเป็นพุ่มแล้ว ค่อยตัดกิ่งที่มันแน่นๆ ข้างในออก ให้แดดส่องถึงข้างในบ้าง จะได้ติดลูกดีๆ

ไม่ยากเลยใช่ไหมล่ะลูก ค่อยๆ ทำไปนะ มีอะไรสงสัยก็มาถามป้าได้เสมอ ขอให้ได้กินมะม่วงอร่อยๆ จากฝีมือตัวเองนะ ป้าเช็งเอาใจช่วยจ้ะ